از سرما تا سرماخوردگي


 





 
فصل زمستان، فصل شروع سرماخوردگي است. شيوع اين بيماري در این فصل زياد است و با آنفلوآنزا هم زياد اشتباه مي‌شود. سرماخوردگي معمولي، همه ساله ميليون‌ها نفر را گرفتار مي‌کند. با محاسبه ويزيت به پزشکان، بهاي دارو و از سوي ديگر توقف کار به دليل نياز به استراحت براي هر فرد، شايد بتوان گفت که سرماخوردگي از پرهزينه‌ترين بيماري‌هاست. سرماخوردگي به وسيله ويروس‌ها ايجاد مي‌شود و نشانه‌هاي آن به سرعت بروز کرده و پيشرفت مي‌کند. علايم سرماخوردگي به طور معمول 5 تا 7 روز طول مي‌کشد. تقريبا همه ما با سرماخوردگي آشنا هستيم ولي چگونه سرماخوردگي را از آنفلوآنزا تشخيص بدهيم؟ وجه تمايز اين دو بيماري چيست؟ گفتگوی ذیل در همين رابطه، با دکتر هوشنگ ساغري متخصص بيماري‌هاي عفوني است.
هرچند که علت بيماري ويروس است اما همان‌طور که مردم در شواهد و تجربه‌هاي خود ديده‌اند، قرار گرفتن در محيط سرد و به اصطلاح خودشان گرم و سرد شدن که ايجاد لرز در بدن مي‌کند، با سرما خوردن همراه است. اين قضيه از نظر علمي مطرود نيست چون سرما محيط خوبي براي رشد و زندگي ويروس‌هاست.
اغلب علايم سرماخوردگي خفيف‌تر از آنفلوآنزا است. اما شايد بتوان از اولين علايم آنفلوآنزا،‌ سردرد و درد کره چشم را نام برد که در سرماخوردگي کمتر شايع است و سپس درد عضلات و تب و لرز و درد مفاصل و استخوان‌ها که باز هم در سرماخوردگي کمتر ديده مي‌شود. قرمزي چشم، آبريزش بيني، خشکي گلو، سرفه‌هاي خشک و ضعف و بي‌حالي در سرماخوردگي، آنفلوآنزا و حتي برخي بيماري‌هاي ديگر جزو علايم مشترک محسوب مي‌شوند. حتي علايمي شبيه آنفلوآنزا در شروع بيماري‌هاي سرخک، سرخجه، آبله‌مرغان و حتي بعضي بيماري‌هاي ميکروبي ممکن است ديده شود. راه تشخيص و افتراق ميان اين بيماري‌ها بر عهده پزشک متخصص است. براي همين همه جا مي‌گوييم خود‌درماني نکنيد.
دو راه انتقال؛ يکي از انسان‌ به انسان داريم و ديگري انتقال ويروس از طريق پرندگان است که با نام آنفلوآنزاي مرغي برايتان آشناست. يعني پرندگان وحشي و ماکيان و اردک‌هاي وحشي که به ويروس آلوده‌اند، مهاجرت کرده و پرندگان ديگر را که اهلي هستند، آلوده مي‌کنند. ويروس به سرعت منتقل مي‌شود و آن دسته افرادي که با اين پرندگان يا حتي لاشه آنها تماس داشته باشند، مبتلا مي‌شوند.
راه‌هاي پيشگيري از آنفلوآنزا نکات ساده‌اي است که بارها به همه توصيه شده ولي متاسفانه برخي افراد با رعايت نکردن آنها بيمار مي‌شوند. مانند دوري گزيدن از فرد مبتلا و آلوده به ويروس به خصوص در روزهاي نخست، پوشيدن لباس‌هاي گرم و مناسب و مصرف غذاهاي گرم و مقوي، رعايت بهداشت فردي يعني موقع عطسه و سرفه حتما با دستمال کاغذي جلوي بيني و دهان را بگيريم و نگذاريم قطرات تنفسي که آلوده به ويروس‌اند، در هوا پخش شود. آب دهان و بيني خود را روي زمين نيندازيد. اگر علايم بيماري در شما ظاهر شد، با مراجعه به موقع و رعايت دستورات پزشک و مهم‌تر از همه، با استراحت در منزل هم به خودتان و هم به ديگران فايده برسانيد، يعني با رفتن به محل کار يا مدرسه و پرهيز از اجتماعات مردمي، ويروس را پخش نکنيد. هرگز افراد خانواده را در هنگامي که بيماريد نبوسيد يا با دست آلوده، ناقل ويروس نشويد. يادتان باشد انتقال ويروس از راه هواست.
بله، مراجعاني اين روزها داريم که دوست دارند واکسن بزنند و البته داوطلبانه. هر کس دوست دارد، منعي نمي‌بينم. اما گروه‌هايي هستند که توصيه مي‌کنيم حتما واکسن بزنند: افراد بالاي 60 سال، بيماران مبتلا به آسم و برونشيت و اختلالات دستگاه تنفسي ، بيماران قلبي و آنها که مشکلات دريچه‌اي قلب دارند، بيماران مبتلا به ديابت، بيماران کليوي و بيماران اختلالات خوني، خانم‌هاي حامله‌اي که در سه ماهه دوم و سوم بارداري‌اند، تاکيد دارم سه ماهه اول ممنوعيت واکسن دارند، بچه‌هايي که از سن 6 ماه تا 6 سالگي تحت درمان با آسپرين بوده‌اند، گروه کادر پزشکي که با انواع و اقسام بيماران در تماس‌اند و به طور مثال در بانک‌هاي خون يا حتي تزريقات هستند. اگر همه‌گيري رخ بدهد، گروه‌هاي پليس و آتش‌نشاني نيز لازم است واکسن بزنند، افرادي که ضعيف هستند و يا بيماري نقص ايمني بدن دارند.
همان‌طور که گفتم، چون ويروس تنوع زيادي دارد، مدل ساختاري که ويروس، به آن شکل در پاييز و زمستان بيماران را مبتلا ساخته است، الگوبرداري مي‌کنند و از آن واکسن مي‌سازند. سپس از طريق مرکز کنترل بيماري‌ها و سازمان بهداشت جهاني، آن الگوي ويروسي مناسب واکسن شناخته شده و به سازندگان اعلام مي‌شود. الان واکسني که روي آن نوشته 2007 يعني در زمستان 2006 از نمونه‌ها تهيه شده است.
بله، حدود 90 تا 96 درصد مفيد و قابل تاييد است. درست است که تهيه واکسن از نمونه ايراني بهتر است اما ما فناوري و دستگاه‌هاي جداسازي ويروس را نداريم. براي خلوص واکسن هم به دستگاه‌هايي نيازمنديم و هم افراد متبحري مي‌خواهيم، بنابراين از بعد اقتصادي و علمي مقدور نيست خودمان توليد کنيم. دوم اينکه امروزه در عصري زندگي مي‌کنيم که دهکده جهاني نام دارد. در عرض يک دقيقه هزاران انسان با انواع ويروس‌هايي که شايد با خود حمل مي‌کنند، از اروپا و آسيا و آمريکا و از طريق پروازهاي گوناگون با هم در ارتباط‌اند. پس آن‌قدر هم نگران نمونه‌هاي ايران و اروپايي نباشيد. سفرهاي بين‌المللي يعني سفرها و تبادلات بيماري‌ها که در عصر امروز از آن ناگزيريم.
منبع:http://www.salamat.com